Ο μοναχογιός της Σκεύως βρίσκεται σ\' ένα από τα καράβια, "τα σπόρκα", που περνούν την καραντίνα στο νησάκι Τσουγκριά, απέναντι στη Σκίαθο. Είναι η μεγάλη επιδημία της χολέρας του 1865 (και ο Παπαδιαμάντης, που ήταν τότε δεκατεσσάρων χρονών, ασφαλώς θα θυμόταν ζωηρά τις λεπτομέρειες). Για να δει και να περιποιηθεί το παιδί της, που το είχε προσβάλει η αρρώστια, η Σκεύω καταφέρνει, ντυμένη αντρικά, να την προσλάβουν "βαρδιάνο" στα καράβια και να πετύχει το σκοπό της. Με κέντρο την απλή αυτή υπόθεση πετυχαίνει ο Παπαδιαμάντης να μας δώσει έναν πίνακα πλούσιο σε ποικιλίες, σε αντιθέσεις και σε επεισόδια...